در سال 1911 م احمد شوقی قصه های منظوم «الشوقیات» را بار دیگر چاپ نمود و تا این دوره می توان آغاز شکل گیری ادبیات نوین کودک در ادبیات معاصر عرب به معنی هنری آن و آغازی مبتنی بر ترجمه و اقتباس و تاثیر از ادبیات غرب توصیف نمود در واقع ادبیات کودک که احمد شوقی و بسیاری از شعرا و نویسندگان عرب به خلق آن دعوت نمودند، شکل یک جنبش ادبی به خود نگرفته اند و تنها در حد تلاش های فردی باقی مانده است و در مورد آنها هیچگونه نظریه پردازی یا پژوهش ادبی قاعده مند صورت نگرفته است.

 ادبیات کودک تا دهه ی سوم قرن بیستم بیشتر بر تعلیم و تلقین اصول و ارزش های اخلاقی و معارف و آداب و اخلاق نیکو و پسندیده و پند او اندرز های مستقیم می چرخید . چه بسا علت عدم ظهور ادبیات کودک به عنوان هنر ادبی مستقل و پدیدار نشدن اصطلاح ادبیات کودک تا این دوره این باشد که پرداختن به آن بین شاعران و نویسندگان ، نه تنها از جایگاه  ویژه ای بر خوردار نبوده بلکه به ادیبانی که در حوزه ادبیات کودک فعالیت می کردند به دیده ی تحقیر و استهزا نگریسته می شد و آن را نشانه ضعف و ناتوانی هنری و ادبی آنها در زمینه ی ادبیات بزرگسالان تلقی می کردند. بسیاری از شعرا و نویسندگان بر این باور بوده اند که پرداختن به ادبیات کودک و فعالیت در شاخه های آن ، آنها را به آستانه ی شهرت ادبی که برای رسیدن بدان تلاش می کردند، نمی رساند و مجد ادبی را برای آنها محقق نمی سازد.

 چنین دیدگاهی نسبت به ادبیات کودک حاصلی جز تأسف به بار نمی آورد. نویسندگان و شعرای کشورهای متمدن اهمیت فراوانی برای ادبیات کودک قائل بوده و برای خلق انواع مختلف و فنون و رورش های گوناگون آن بسیار تلاش می کردند و تفاوتی بین ادبیات کودکان و ادبیات بزرگسالان از نظر اهمیت وجود نداشت. 
از این رو پرداختن به ادبیات کودک در فضایی که بدان به دیده تحقیر و استهزا نگریسته می شد و پرداختن به آن نشانه ناتوانی هنری ادبی در حوزه ی ادبیات بزرگسالان به شمار می- رفت ؛ فداکاری بزرگی را می طلبید و تنها نویسندگان و شاعرانی از عهده این فداکاری برمی- آمدند که ایمان داشتند ادبیات کودک نیز نوعی از هنر به طور اعم و نوعی ادبیات به طور اخص است که کیان مستقل دارد و در تعلیم وتربیت کودک و پرورش  ذهنی و عقلی و عاطفی وی نقش مهمی ایفا می کند .

فهرست مطالب
1. نگاهی به ادبیات کودکان    1
1-1 .  کودک و دوران کودکی    1
1-1-1 . اهمّیّت و جایگاه دوره ی کودکی    3
1-1-2 . دیدگاه اسلام به کودک    4
1-2 . تعریف ادبیات کودک    7
1-3 . اصطلاح ادبیات کودک    7
1-4. دیدگاه های متفاوت درباره ادبیات کودک    14
1-5 . اهمیت و اهداف ادبیات کودک    21
1-5-1 . اهداف ادبیات کودک    22
1-5-1-1 .  اهداف تربیتی    22
1-5-1-2.  اهداف زبانی    22
1-5-1-3 . اهداف تعلیمی ، آموزشی و شناختی    24
1-5-1-4. اهداف تفریحی    26
1-5-1-5. اهداف زیبایی شناختی و ذوقی    26
1- 6 . تأثیرادبیات کودک در رشد شخصیت کودک    28
1-7 . وظایف ادبیات کودک    31
1-7-1. وظیفه اجتماعی    31
1-7-2. وظیفه تاریخی و فرهنگی    32
1-8 . انواع ادبیات کودک    33
1-8-1 . قصه    34
1-8-1-1. قصه های خیالی    36
1-8-1-2. قصه های جن و پری و جادوگران    38
1-8-1-3. قصه های حیوانات    39
1-8-1-4. قصه های واقع گرایانه    41
1-8-1-5. قصه های تاریخی    43
1-8-1-6. قصه های دینی    44
1-8-1-7. قصه های ادبی    45
1-8-1-8. قصه های فکاهی    45
1-8-1-9. قصه های علمی    46
1-8-2 . شعر کودک    47
1-8-2-1. خیال در شعر کودک    48
1-8-2-2 . وزن در شعر کودک    48
1-8-2-3 . انواع شعر کودک    50
1-8-2-3-1 . لالایی ها    50
1-8-2-3-2. متل ها     51
1-8-2-3-3 . شعرهای غنایی    51
1-8-2-3-4 . قصه های منظوم    52
1-9. پیدایش و سیر تاریخی ادبیات کودک    52
1-9-1 . تاریخچه ادبیات کودک در جهان    56
1-9-2. ادبیات کودک در سرزمین های عربی    62

2 . سرآغاز و شکل گیری ادبیات کودک در  مصر    65

2-1. بنیان گذاران ادبیات کودک در مصر    67
2-1-1 . رفاعه رافع طهطاوی پیشتاز ادبیات کودک در جهان عرب    67
2-1-1-1 . طهطاوی از دیدگاه أدبا    69
2-1-1-1-1 . عبدالغنی حسن و نقد کتاب المرشد الأمین    69
2-1-1-1-2 . علی مبارک آگاه به فضل و مرتبه علمی طهطاوی    71
2-1-1-1-3 . روضه المدارس ؛ جرقه آغازین ادبیات کودک    72
2-1-2 . محمد عثمان جلال سردمدار ادبیات افسانه ای    74
2-1-2-1 . نمونه ای از آثار منظوم محمد عثمان جلال    77
2-1-2-1-2 . هدف عثمان جلال از ترجمه آثار لافونتین    81
2-1-2-1-2 . دیوان الیواقظ اثری خاص برای کودکان    84
2-1-3 . جایگاه عبدالله فریج در شکل گیری شعر کودک    85
2-1-4 . مصطفی کامل  داعیه گسترش ادبیات تعلیمی    86
2-1-5 . احمد شوقی بنیانگذار قصه منظوم کودکانه    88
2-1-5-1 . اعمال و آثار احمد شوقی در حیطه ادبیات کودک    91
2-1-5-1 . طرح یک پرسش    93
2-1-5-3 . احمد شوقی از دیدگاه محمد غنیمی هلال    96
2-1-6 . فعالیت های دیگر در زمینه ادبیات کودک    97
2-1-7 . علی فکری و اعتقاد به نقش تکالیف درسی در تکامل شخصیت کودک    99
2-1-8 . ابراهیم عرب ؛ ارائه مضامین عالی با مفاهیم ساده    99
2-1-8-1 . تبعیت ابراهیم عرب از روش ادیبان پیشین    101
2-1-8-2 . دیوان آداب العرب ؛ اثری تربیتی و تهذیبی    102
2-1-9 . محمد هراوی شاعری معتقد به ادبیات کودک    105
2-1-9-1 . محمد هراوی از دیدگاه اهل قلم    105
2-1-9-2 . آثار هراوی در زمینه ی ادبیات کودک    106
2-9-2-1 . دیوان سمیر الأطفال قدیمی ترین اثر مستقل و خاص کودکان    107
2-1-9-3 . اسباب و رموز موفقیت هراوی    108
2-1-9-4 . نمونه ای از اشعار هراوی    109
2-1-10 . کامل الکیلانی عامل تغییر در نگرش جامعه نسبت به ادبیات کودک    110
2-1-10-1. فعالیت های ادبی کامل کیلانی    113
2-1-10-2 . منابع و عوامل فرهنگی در قصه های کامل کیلانی    114
2-1-10-3 . نقش و اهمیت داستان در آموزش کودکان    115
2-1-10-4 . انگیزه های فعالیت کامل کیلانی در ادبیات کودک    117
2-1-10-5. نمونه ای از اشعار کامل کیلانی    120

2-1-11 .  نتیجه 121
الف . منابع فارسی    122
ب . منابع عربی    123